Mitomani (Yalan Söyleme Hastalığı) Nedir?

Mitomani yalan söyleme hastalığı olarak tanımlanmıştır. Hastalık ciddi boyutlarda yalanlar uydurma, bu yalanlara inanma ve çevresindekileri olabildiğince inandırma ile karakterizedir.

Mitomani çoğunlukla hastanın dikkat çekip odak noktası haline gelmek adına yapmaya başladığı yalan söyleme alışkanlığının giderek hiçbir nedene gerek duyulmadan devam etmesi ve dozunun artmasıdır. Hastalık bazen diğer ruhsal hastalıklar ya da kişilik bozuklukları ile beraber geldiğinden ilk bakışta ayırdına varılamayabilir. Mitomaninin en çok eşlik ettiği hastalık histrionik kişilik bozukluğudur. Bu hastaların tek amacı vardır odak noktası olmak. Dikkatleri üzerine çekmek için yoğun bir istek ve arzu duyan kişi bunu başarabilmek adına olayları inanaılmayacak derecede büyütmeye, abartmaya, dramatize etmeye başlar. Bunu sağlamak için de mecburen yalan söyler.

Yalan nasıl anlaşılır?
* Yalan söyleyen kişi göz temasında bulunmamaya çalışır, göz göze gelmemek için elinden geleni yapar.
* Yalan söyleyen ya da bir gerçeği saklayan kişi, ellerini ve kollarını daha az kullanır.
* Soru sorulduğunda elleri sımsıkı kapanıyor veya avuçları aşağı dönüktür.
* Ellerini yüzüne ya da boynuna doğru götürüyor olabilir. Bunun haricinde bedeniyle pek temas kurmaz.
* Verdigi cevap nedeniyle içinin rahat olduğunu göstermeye çalışan kişi belli belirsiz kaçamak bir şekilde omzunu silker.
* El ve kol hareketleri ile soylediği sözler arasında zamanlama hatası vardır.
* Şaşırmış, korkmuş ya da mutluymuş rolü yapıyorsa, yüzünde beliren ifade, ağız bölgesiyle sınırlı kalacaktır.
* Genellikle yalan söyleyen kişinin sırtı dik pozisyonda değildir.
* Kendisini itham eden insandan uzaklaşmak isteğiyle muhtemelen bakışlarını kapıya doğru çevirir.
* Konuştuğu insanla ya çok az fiziksel temas kurar ya da hiç kurmaz.
* İşaret parmağını ikna etmek istedigi kişiye yöneltmez.
* Kendisini itham eden kişiyle arasına bir takım nesneler koyar.
* Bilinçaltından sızan gerçek duygular, düşünceler ve niyetler dil sürçmesi şeklinde ortaya çıkar.
* Karşısındaki kişi anlattığı hikayeye inanana kadar fazladan bilgi vermeye devam eder.
* Sorulara asla doğrudan cevap vermez, dolaylı olarak ima eder.
* Yalan söyleyen kişi, ‘ben, biz ve bizim’ gibi zamirleri ya çok az kullanır ya da hiç kullanmaz.
* Kullandığı kelimeler açık ve net olmayabilir.
* Sorulan soruya oranla aşırı bir tepki gösterir.
* Bütün sorularınıza cevap verebilir ama kendisi size soru sormaz.
* Konu değiştirildiğinde rahatlar ve gerginliği azalır.
* Haksız yere suçlandığına sinirlenmez. ‘gerçegi söylemek gerekirse’, ‘dürüst olmak gerekirse’ ve ‘neden yalan söyleyeyim ki’ gibi cümleler kullanır.
* Soruyu önceden düşünmüş ve cevabı hazırlamıştır.
* Sorunuzu tekrar etmenizi ister ya da soruya soruyla karşılık verir.
* Konuşmasına, ‘yanlış anlamanı istemem ama’ gibi bir cümleyle başlar.
* İlginizi dağıtmak için şaka yapar ya da dalga geçer.
* Daha ayrıntılı açıklama gerektiren konuları sıradan bir şeymiş gibi aktarır.


Mitomaniye yakalanmış kişi ile yaşamak zordur. Sürekli ve nedensiz üstelik aşikar yalanlarına inanmamanız onu üzüntüye, isyana sevk eder. Zaten uzunca bir süre ona inanır hatta yalanlarına katılırsınız istemeden de olsa. Evlilik hayatları yalan üzerine kuruludur. Çoğu zaman eşlerinin de yalan söylemeye başladığı görülür. Zaten o uyum süreci olmadan bu hastalarla birliktelik imkansız olduğundan yalan söylemeyi öğrenemeyen eş hastayla boşanma aşamasına gelir. Bu tip hastaların yetiştirdiği çocuklarda yalan söyleyerek büyümeye alışabilirler.

Mitomanili hasta yalan söylemenin boyutunu ne kadar arttırabilir? İşte bu noktada sağlıklı bireyin mantığı cidden duruyor. Basit yalanlardan fantastik dünya hayallerine kadar uzanabilen bir yelpazedir bu. Otururken birden bire size dün bayıldım. Yere düştüm çenem kırıldı diyebilir. Oysa dün tüm gün sizin yanınızdadır. 9 aylık gebelik sürecini bitirmiş mitomanili hasta kendisine doğum yaptıran kadın doğum uzmanını erken doğum yaptığına inandırmaya çalışabilir. Başarılı olamayıp inanılmadığını görünce kendisine inanmayan kişilerle ilşkilerini keser. Tabi öncesinde hala etrafında insanlar kalmışsa. Yazı profesyonel bir görüşün ürünü değil. Mitomanili bir yakınım var. Onun üzerine yaptığım araştırmalara dayanarak yazdım. O yüzden herhangi birşey için referans kabul edilmemesi gerektiğini eklemek lazım.