Çanakkale Tabyaları

Çanakkale'de bulunan tabyaların yapılış tarihleri çok farklı olsa da, amaç boğazın taşıdığı önem sebebiyle bu mevkileri güçlendirmek olmuştur.
Tabyalar Çanakkale Boğazı'nın her iki yakasına da konuşlandırılmıştır. Çanakkale Tabyaları;

* Anadolu Yakasında Bulunan Tabyalar:

1. Orhaniye Tabyası

2. Karanlık Liman Tabyası

3. Topçamlar Tabyası

4. Çakaltepe Tabyası

5. Dardanos Tabyası

6. Hamidiye Tabyası

7. Çimenlik Tabyası

8. Mecidiye Tabyası

* Gelibolu Yarımadasında Bulunan Tabyalar:

1. Ertuğrul Tabyası

2. Domuzdere Tabyası

3. Kayalık Tepe Tabyası

4. Yıldız Tabyası

5. Mecidiye Tabyası

6. Hamidiye Tabyası

7. Namazgah Tabyası

8. Değirmen Burnu Tabyası

* Çanakkale Bölgesinde Cumhuriyet Döneminde Yapılan Tabyalar:

1. Turgut Reis Tabyası

2. Mesudiye Tabyası

- ERTUĞRUL TABYASI

Seddülbahir Köyü’nde Ertuğrul Koyu’ndadır. 2. Abdülhamit’in boğaz savunmasına verdiği ehemmiyetin bir başka nişanesi olan tabya Asaf Paşa’nın kontrolörlüğünde yaptırılmıştır. Çanakkale Deniz Savaşları’nda Bataryadan açılan ateşlerle İngiliz Agememnon gemisine 7 tane mermi isabet etmiştir.

- ANADOLU HAMİDİYE TABYASI

Çanakkale merkezde Çimenlik ve Dardanos Tabyaları arasında bir mevkidedir. Boğaz tahkimatını güçlendirmek maksadıyla 1892 senesinde inşa edilen tabyalardan bir diğeridir. 2. Abdülhamit döneminde Asafpaşa’nın girişimleriyle yaptırılmıştır. Çanakkale Muharebeleri’nde görevler üstlenmiştir.

- ANADOLU MECİDİYE TABYASI

İl merkezinde Nara caddesi üzerindedir. 1839-61 arasında Sultan Abdülmecit tarafından kale olarak yapılmış, daha sonra harap olan kalenin yeniden güçlendirilmesi 1882 yılında 2. Abdülhamit döneminde olmuştur. Sultan Abdülaziz döneminde ise içinde bonetler ile yeni eklemler yapılmıştır. Çanakkale Savaşları’nda yararlılık göstermiştir.

- DEĞİRMENBURNU TABYASI

2. Abdülhamit dönemi tabyalarından biri olan değirmenburnu Tabyası Eceabat’a 4 km mesafededir. Tabya içerisinde 7 bonet 6 top yeri mevcuttur. Çanakkale Savaşları’nda yararlılık göstermiştir.

- DOMUZDERE TABYASI

Eceabat’a 35 km mesafededir. 1892 Senesinde boğaz tahkimatının güçlenmesi için 2. Abdülhamit tarafından Asaf Paşa’ya yaptırtılmıştır. Çanakkale Savaşları’nda kullanılmış tabyaya ulaşım yol şartları sebebiyle bir parça zordur.

- HASAN MEVSUF TABYASI (DARDANOS BATARYASI)

Çanakkale İzmir yolunun 9 km.sinde Dardanos diye bilinen mevkidedir. 1892 yılına tarihlenmekte olan tabya Çanakkale Savaşları’nda önem kazanmış tabyalarımızdandır. Tabya Komutan Üsteğmen Hasan ve gözetleme subayın Mevsuf ve beraberlerindeki erler şehit düşmüşlerdir. Bunların hatıralarına izafeten şehitlik ve içindeki anıta Hasan Mevsuf adı verilmiştir.

- RUMELİ HAMİDİYE TABYASI

1896 Yılında boğaz tahkimatını güçlendirmek için kullanılmıştır. Eceabat’a 5 km mesafededir. 2. Abdülhamit emriyle yaptırılmış, Çanakkale Savaşları’nda yararlılık göstermiştir.

- İNTEPE TABYALARI

Çanakkale’nin İntepe mevkiinde biz dizi tabyaya verilen addır. Karanlık Boğaz Tabyası, Topçamlar ve Çataltepe Tabyaları gibi İntepe Tabyalar Topluluğunun bir parçasıdır.

- KAYALIK TEPE TABYASI

Yıldız ve Domuzdere Tabyaları’na yakın bir mevkide, Eceabat merkeze ise 23 km mesafededir. Yine 2. Abdülhamit emriyle Asaf Paşa tarafndan yaptırılmış bir başka tabyadır. Çanakkale Savaşları’nda görev yapan tabya harap durumdadır.

- MESUDİYE TABYASI

Anadolu yakasında, Çanakkale-İzmir yolunundan sol tarafa ayrılan yolun 1. Km.sinde bulunur. 2. Dünya savaşı endişesi ile 1938-40 yıllarında, Turgut Reis Tabyası ile aynı maksatla yapılmıştır.

- NAMAZGAH TABYALARI

Çanakkale Savaşları’nın, özellikle de deniz muharebelerinin önemli merkezlerindendir. 16 Kıyı topuna sahip tabyalar Sultan Abdülaziz döneminde inşa edilmiş, 1892 yılında 2. Abdülhamit döneminde onarımlarla daha korunaklı hale dönüştürülmüştür. 18 Mart 1915 Çanakkale Deniz Savaşları’nda düşman toplarınca isabet almıştır. Tabyada 17 cephanelik boneti yer almaktadır.

- ORHANİYE TABYASI

Kumkale tabyalarına 2 km mesafede, Çanakkale il merkezine ise 38 km mesadedir. Boğazın tahkimi maksadıyla yapılan bonetlerdeki kitabede 2. Abdülhamit Han tarafından yaptırıldığı işaret edilmektedir. Çanakkale Savaşları’nda Anadolu yakasından savaşa destek vermiş topçu tabyasıdır. Savaşları’nda görev yapmış; 2. Abdülhamit emriyle Asaf Paşa’ya yaptırılmıştır.

- RUMELİ MECİDİYE TABYASI

Eceabat’ın 5 km uzağındadır. 2. Abdülhamit emriyle Asaf Paşa’ya 1892 yılında yaptırılmış bir dizi tabyadan bir diğeridir. Tabyada 8 bonet 6 top yeri bulunmaktadır. Çanakkale Savaşları’nda yararlılık göstermiştir.

- TURGUT REİS TABYASI

Yakın dönem tabyalarından biridir. Yapım tarihi 1938-40 yıllarına raslayan tabya, 2. Dünya savaşının ayak sesleri üzerine boğaz tahkimatını güçlendirmek üzere Anadolu yakasında yaptırılmıştır. Çanakkale-İzmir karayolunun 12. Km.sinden 2 km içeride, boğazı yüksekten gören bir mevkidedir.

- YILDIZ TABYASI

Bonet ve cephanelik olarak da kullanılmış Yıldız Tabya Eceabat’a 10 km mesafede yer almaktadır.